ArtykułyKaszel w nocy – jak sobie z nim radzić?

Dobry sen to podstawa prawidłowego funkcjonowania w ciągu dnia. Jeżeli w nocy dokucza nam kaszel, może być on nie tylko uciążliwy, ale również prowadzić do zmęczenia w ciągu dnia. Poradzenie sobie z kaszlem, zwłaszcza nocnym, bywa wyzwaniem, ponieważ nieprawidłowy dobór leków może doprowadzić do jego zaostrzenia i tym samym gorszej jakości snu, spowodowanego częstymi wybudzeniami, czy nawet zakrztuszeniem się.

Kaszel – suchy czy mokry? Co je odróżnia?

Kaszel nie jest chorobą samą w sobie, ale objawem wielu różnych przypadłości. Możemy go podzielić ze względu na czas trwania oraz jego charakter. Ten pierwszy podział ma trzy typy:

  • Ostry, który trwa do trzech tygodni i powodowany jest najczęściej poprzez wirusowe zakażenie górnych dróg oddechowych, alergie czy zapalenie oskrzeli.
  • Podostry – najczęściej po przebytym zakażeniu wirusowym, trwa od trzech do ośmiu tygodni.
  • Przewlekły – taki, który występuje dłużej niż osiem tygodni, a jego przyczyn może być naprawdę wiele – wśród nich na przykład astma czy refluks żołądkowo-przełykowy.

Charakter kaszlu może być albo suchy, albo mokry. Ten pierwszy cechuje się tym, że podczas jego trwania nie odkrztusza się wydzieliny. Jego najczęstszą przyczyną są zakażenia górnych dróg oddechowych (zwykle wirusowe), przyjmowanie inhibitorów konwertazy angiotensyny (są to leki stosowane np. w terapii nadciśnienia tętniczego, czy niewydolności serca), alergia, zapalenie oskrzeli lub czynniki drażniące np. pyły i gazy. Oczywiście każdy przypadek wymaga osobnej diagnostyki i doboru odpowiedniego sposobu leczenia.

W przypadku kaszlu mokrego, nazywanego także produktywnym lub wilgotnym, mamy do czynienia z odkrztuszaniem plwociny. Lekarz na podstawie jej cech, takich jak konsystencja i kolor, może wspomóc rozpoznanie i  określenie, czym spowodowany jest kaszel. 

  • Ropna plwocina najczęściej jest objawem zakażenia zatok, oskrzeli lub płuc. Jeżeli występuje w dużej ilości, może wskazywać na rozstrzenie oskrzeli. Gdy ma ona nieprzyjemny zapach, jest możliwość, iż jest wynikiem zakażenia bakteriami beztlenowymi. 
  • Śluzowa lepka plwocina, występująca zwykle po przebudzeniu, jest jednym z objawów przewlekłego zapalenia oskrzeli lub przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. 
  • Jeżeli w plwocinie występuje krew, może to wskazywać nie tylko na choroby układu oddechowego jak np. nowotwory płuc, ale też na choroby układu krążenia, czy zatorowość płucną. 
  • Przezroczysta plwocina to z kolei objaw astmy.

Sposoby na mokry kaszel w nocy

Kaszel mokry to uciążliwa przypadłość i choć pomaga oczyścić drogi oddechowe z zalegającej wydzieliny, jeśli męczy nocą, zakłóca spokojny sen. Warto jednak pamiętać, że jeżeli zalecono w jego leczeniu stosowanie leków rozrzedzających wydzielinę i ułatwiających odkrztuszanie (jak między innymi mukolityki, na przykład z erdosteiną, która zmniejsza elastyczność i lepkość wydzieliny oraz poprawia transport rzęskowy, dzięki czemu odkrztuszanie jest nie tylko efektywniejsze, ale również łatwiejsze dla pacjenta), leki te nie powinny być stosowane przed snem, niezależnie od  postaci farmaceutycznej, w jakiej je przyjmujemy – czy jest to zawiesina doustna, tabletka czy kapsułka. U dzieci, ale nie niemowląt, do 30 minut przed snem można zastosować miód, który łagodzi nocny kaszel. Jest domową metodą łagodzenia kaszlu, uznawaną za bezpieczną i może mieć działanie przeciwbakteryjne. 

Jak radzić sobie z suchym kaszlem nocą?

Przy kaszlu suchym, nie ma konieczności przyjmowania leków, które rozrzedzają wydzielinę w  drogach oddechowych. Jeżeli nasila się on po przyjmowaniu inhibitora konwertazy angiotensyny (grupy leków stosowanych w terapii nadciśnienia tętniczego, choroby niedokrwiennej serca, niewydolności serca oraz w niektórych chorób nerek), zaleca się zasięgnięcie konsultacji lekarskiej. Jeżeli kaszel w nocy jest uciążliwy, również należy skonsultować się z lekarzem, przestrzegać zaleceń i przyjmować przepisane przez niego leki w odpowiednich dawkach. 

Pamiętajmy też, że w trakcie trwania kaszlu mokrego należy spożywać zwiększoną ilość płynów, co zapewni dodatkowe nawodnienie organizmu i pomoże „oderwać wydzielinę” zalegającą w drogach oddechowych.

Bibliografia

  1. Szczeklik W., Jankowski M., Jassem E., Krajnik M., Kaszel, „Medycyna Praktyczna” 10.08.2022.
  2. Wiercińska M., Kaszel: kaszel mokry i suchy, sposoby na kaszel, kiedy zgłosić się do lekarza?, „Medycyna Praktyczna” 23.08.2022
  3. Tyrka A, Kopeć G, Inhibitory konwertazy angiotensyny (ACE-inhibitory), „Medycyna Praktyczna” 3.10.2011
  4. https://mgr.farm/opinie/leki-wykrztusne-po-17-00/

Najnowsze artykuły

  1. Dlaczego kaszel męczy?

    Kaszel to naturalny mechanizm obronny organizmu, który pomaga usuwać zalegającą wydzielinę, oraz ciała obce z dróg oddechowych. Jednak kiedy staje się on uciążliwy i nieustępujący, może przyczyniać się do znacznego zmęczenia i pogorszenia jakości życia. Dlaczego kaszel męczy i jakie są przyczyny jego występowania?

    Więcej

  2. Dlaczego zapalenie zatok nawraca?

    Zapalenie zatok to dolegliwość, którą wiele osób zna z własnego doświadczenia. Niestety, dla niektórych jest to regularnie powracający problem, powodujący dyskomfort i utrudniający codzienne funkcjonowanie. Dlaczego zapalenie zatok wraca i jak skutecznie radzić sobie z tym uciążliwym schorzeniem?

    Więcej

  3. Problemy z zatokami? Przeczytaj koniecznie!

    Problemy z zatokami są bolączką wielu osób w różnym wieku, nie tylko jesienią, gdy sezon grypowy jest w pełni, ale o każdej porze roku. Wśród objawów zapalenia zatok można wymienić uciążliwą wydzielinę z nosa, ból, a nawet upośledzenie lub utratę węchu. Jak radzić sobie z tymi problemami i czy mogą one ustąpić samoistnie?

    Więcej