Kaszel jest fizjologicznym odruchem obronnym organizmu, występującym na skutek czynników drażniących błonę śluzową dróg oddechowych.

Bodźcami wywołującymi kaszel mogą być:

smog,
dym papierosowy,
nadmiernie suche powietrze,
infekcje sezonowe górnych i dolnych dróg oddechowych.

Jednak to nie wszystkie czynniki wpływające na to, że kaszlemy. Z dalszej części artykułu dowiesz się co jeszcze może powodować męczący kaszel, trwający nawet do kilku tygodni.

W zależności od długości występowania objawów wyróżniamy kaszel:

ostry – trwający do 3 tygodni,
przewlekły – trwający od 3 do 12 tygodni,
podostry (poinfekcyjny) – utrzymujący się od 3 do 8 tygodni.

Kaszel może mieć postać napadową (gwałtowny atak z łzawieniem i zaczerwienieniem twarzy), charakterystyczny dla krztuśca czy astmy lub postać szczekającą (świst, pogorszenie wentylacji) występujący np. w podgłośniowym zapaleniu krtani. Kaszel infekcyjny w pierwszym etapie zakażenia jest nieproduktywny, a po kilku dniach zmienia swój charakter na produktywny i towarzyszy mu śluzowa gęsta wydzielina. Bardzo często konsekwencją infekcji górnych i dolnych dróg oddechowych jest długotrwający kaszel poinfekcyjny, związany z uszkodzeniem nabłonka oddechowego, nasileniem wrażliwości receptorów kaszlowych i wtórną nadreaktywnością oskrzeli.

Przyczyny kaszlu przewlekłego

Długotrwale utrzymujący się kaszel może wywołać niepokój, a jego powodów może być wiele i na pewno powinien być skonsultowany z lekarzem.

Do najczęstszych przyczyn uporczywego kaszlu przewlekłego zaliczamy tak zwany zespół kaszlowy górnych i dolnych dróg oddechowych, który jest związany z chronicznym drażnieniem receptorów rozproszonych w nosie, zatokach i gardle. Ten rodzaj kaszlu może być wywołany przez smog, stan zapalny górnych i dolnych dróg oddechowych a także przez schorzenia alergiczne.

Zespół kaszlowy górnych i dolnych dróg oddechowych cechuje się katarem, wydzieliną spływającą po tylnej ścianie gardła, przewlekłym odkrztuszaniem i podrażnieniem błony śluzowej górnych dróg oddechowych.

Inną jednostką chorobową objawiającą się uporczywym kaszlem jest astma oskrzelowa. Cechą charakterystyczną astmy jest obrzęk błony śluzowej oraz skurcz oskrzeli, w późniejszym czasie ograniczony jest przepływ w drogach oddechowych, co powoduje kaszel o zmiennym nasileniu i częstotliwości.

Jeszcze inną przyczyną występowania męczącego kaszlu jest choroba refleksowa przełyku. Cechuje się ona patologicznym zarzucaniem treści żołądkowej do przełyku (2). Kwas solny wraz z pepsyną wtórnie docierają do górnych dróg oddechowych podrażniając receptory dróg oddechowych wywołując przez to przewlekły kaszel.

Nietypowe przyczyny kaszlu przewlekłego

Do nietypowych przyczyn męczącego kaszlu należą:

bezdech senny,
chrapanie,
niedoczynność tarczycy,
wrodzona polineuropatia czuciowa,
przerost migdałka gardłowego,
woskowina zatykająca przewody słuchowe zewnętrzne (2)

Kaszel psychogenny – co to jest i jakie są przyczyny jego występowania?

Kaszel psychogenny charakteryzuje się tym, że nasila się w sytuacjach stresowych i dotyczy najczęściej młodych ludzi, którzy próbują zwrócić na siebie uwagę w sytuacji zagrożenia problemami psychosocjalnymi. Pojawia się w postaci „szczekających” epizodów suchego kaszlu. Kaszel ten nie występuję w nocy.

Leczenie uporczywego kaszlu.

Długotrwający uporczywy kaszel wymaga nie tylko określenia rodzaju kaszlu (kaszel suchy, kaszel mokry) w celu wdrożenia odpowiedniego leczenia, lecz również znalezienia przyczyny wywołującej uporczywy, chroniczny kaszel. Bardzo często wymaga to pogłębionej diagnostyki i udziału wielu specjalistów.

Bibliografia

Jung A, Maślany A, Przewlekły kaszel u dzieci – problemy diagnostyczny i terapeutyczny, Pediatr Med. Rodz, Vol 8, nr 2, p. 97-100
Undrunas A, Kuziemski K, Uporczywy kaszel – trudności diagnostyczno- terapeutyczne w codziennej praktyce lekarskiej. Forum Medycyny Rodzinnej 2017, tom 11, nr 4, 149-155 https://journals.viamedica.pl/forum_medycyny_rodzinnej

Żadna z informacji przedstawionych w tym serwisie nie stanowi diagnozy ani zalecenia lekarskiego. We wszystkich sprawach zdrowotnych należy skonsultować się z lekarzem.